Een jaar voorafgaand aan de gemeenteraadsverkiezingen zoomt de zakelijke krant De Tijd in op de financiële draagkracht van de Vlaamse steden en gemeenten. Dinsdag 10 oktober was Mechelen aan de beurt. Geen serenade dit keer, wel stapelende donderwolken boven onze Dijlestad.
Ook de krant De Tijd heeft de keerzijde van de Mechelse remonte ontdekt: een schuldenberg die haar gelijke niet kent onder Vlaamse centrumsteden.
In het artikel beschrijft de journaliste zowel de herhaaldelijke waarschuwingen van de Antwerpse gouverneur voor de precaire financiële situatie van onze stad, als de reactie van schepen van Financiën Walter Schroons (CD&V). Het stadsbestuur bouwde uiteindelijk een buffer in om de bulletleningen in toom te houden – al dienen eigenlijk ook de volgende legislaturen dan datzelfde ritme aan te houden.
“Deze stad was jarenlang verwaarloosd”, luidt burgemeester Somers (Open VLD) in De Tijd, “We hebben een inhaalbeweging gemaakt en Mechelen opnieuw performant gemaakt.”
Vals plat
Toch is die hoge Mechelse schuld per inwoner een relatief recent gegeven. Pas in 2011 schoot de schuld de hoogte in en gaapte de kloof met de cluster van vergelijkbare regionale steden steeds groter. Zo bedroeg de schuld per Mechelaar in 2016 €2.940, per Aalstenaar was dat €925 en per Kortrijkzaan €2.119 – voor de liefhebbers: in Leuven was dat €1.313, en in Brugge €679; al behoren de beide laatste steden tot een andere Belfius-cluster. [zie UPDATE]
Hoewel de bovenstaande figuur dat lijkt te insinueren is de schuld per Mechelaar nog niet aan het plafonneren. Want tellen we de schuld van de ganse Groep Mechelen – Stad én OCMW – evenals de Autonome Gemeentebedrijven bij elkaar, dan lijkt de piek nog niet in zicht.
PS: De data over de gemeentelijke schuld in de tool van De Tijd loopt tot 2015. Wil je ook de schuld-data van 2016 raadplegen kun je beter de financiële profielen-tool van het Vlaams Agentschap Binnenlands Bestuur (ABB) gebruiken. Wel lijkt er een verschil te zitten in de data voor de V14-cluster in de financiële profielen-tool en de bestuurskrachtmonitor – eveneens een product van de Vlaamse overheid en de vermoedelijke bron van De Tijd. We vroegen ABB om een verklaring en houden u op de hoogte. [zie UPDATE]
Follow @asgaupaust
* Deze V14-Belfius-cluster bestaat uit de steden: Aalst, Genk, Kortrijk, Mechelen, Roeselare, Sint-Niklaas, Turnhout en Vilvoorde.
UPDATE: De ene “cluster” is de andere niet
Gaat het nu wel of niet over de V14-cluster wanneer je de cluster-data voor Mechelen opvraagt via de financiële profielen-tool?
In een reactie erkent het Agentschap Binnenlands Bestuur de verwarring en laat zij weten dat de vergelijkingsbasis een ruimere cluster is dan de V14-Belfius-cluster (Aalst, Genk, Kortrijk, …). Ook de steden en gemeenten uit de zogeheten V15- (Antwerpen, Brugge, Gent, …) en V5- (Aarschot, Dendermonde, Diest, …) Belfius-cluster worden meegerekend.
Na controle van de cijfers hebben we inderdaad ook vastgesteld dat er een afwijking is tussen de cijfers van de financiële profielen en de bestuurskrachtmonitor, voor de cluster waarin bijvoorbeeld Aalst [en dus ook Mechelen] zit.
Reactie Agentschap Binnenlands Bestuur
Bij een update van de tool zal het Agentschap de gebruikte clusters beter omschrijven.
Voor het geval u het zich afvroeg: wie wel louter met de V14-Belfius-cluster vergelijkt, krijgt een zeer gelijkaardig patroon te zien.
Leestip: het overzicht van alle Belfius-clusters. De clusters V5, V14 en V15 bundelt Belfius onder “centrumgemeenten”: middelgrote steden, regionale steden, en grote en regionale steden.
As Gau Paust 