De Mechelse GECORO, de lokale adviesraad voor ruimtelijke ordening, wil een proactieve rol opnemen bij grote stadsontwikkelingsprojecten. “Hoe vroeger we in het proces betrokken worden, hoe sneller er op onze bezorgdheden ingegaan kan worden”, schreef de GECORO vorig jaar nog aan de nieuwe bestuursploeg. “We vragen dan ook, nog meer dan voorheen, om de GECORO reeds in een vroeg stadium van het project te betrekken.” Een verzuchting die ook blijkt uit de zelfevaluatie van de GECORO die het magazine As Gau Paust kon inkijken.

Vlak voor de voorbije gemeenteraadsverkiezingen gaf de GECORO, via een memorandum, een reeks aanbevelingen mee voor de nieuwe beleidsperiode 2019-2024. “Niet als een kritiek op het huidige beleid”, benadrukte de GECORO-voorzitter Tom Lagast toen in het voorwoord, “maar als een permanente verbeteringsopdracht in een evoluerende maatschappij, die zich steeds voor nieuwe uitdagingen ziet geplaatst.” Lagast zit trouwens ook de nieuw samengestelde adviesraad voor vanaf september 2019.

Ondertussen, een klein jaar na het memorandum, heeft de GECORO ook haar eigen evaluatie klaar. En hierin weerklinkt de vraag aan de gemeenteraad om sneller beroep te doen op de GECORO: “Maak gebruik van deze expertise, maar vooral, vraag TIJDIG (sic) om advies”, luidt de niet mis te verstane boodschap – in hoofdletters.

Maak gebruik van deze expertise, maar vooral, vraag TIJDIG om advies.

Evaluatierapport GECORO 2013-2018

“Meestal te laat”

Dat de GECORO zo vroeg mogelijk in het proces wil betrokken worden, benadrukte de adviesraad al in haar memorandum. Daarbij pleitte de GECORO ook voor een actieve betrokkenheid van burgers en andere stakeholders om zo frustraties te vermijden bij alle betrokken partijen. Wanneer het overleg te laat op gang getrokken is, zijn er al heel wat zaken beslist met alle frustraties van dien, verduidelijkt de GECORO. Omdat het project vertraging oploopt of omdat het gevoel leeft dat er enkel nog over de kleur van de bakstenen kan gediscussieerd worden.

We merken dat ze [= de discussies] vandaag meestal te laat worden gevoerd, met name op een moment dat er al heel wat beslissingen zijn genomen en er al een zeer concreet project op tafel ligt waar al sterk in geïnvesteerd is. Op dat moment zijn alle reacties lastig omdat het werk bijgestuurd moet worden en ontstaat er zowel bij de initiatiefnemers als bij de bevraagde betrokkenen frustraties.

Memorandum GECORO Mechelen, 2 juli 2018

Ook in het evaluatierapport over de eigen werking laten de GECORO-leden weinig aan de verbeelding over: een ruime meerderheid van de respondenten gaat ‘niet helemaal akkoord’ met de stelling als zou de GECORO meestal in een vroeg stadium de besluitvorming kunnen adviseren.

Spijtig

Dat de ‘oude GECORO’ geen aanbeveling meer kon maken over de samenstelling van de ‘nieuwe GECORO’, is eveneens opmerkelijk. Zo merkt het GECORO-verslag van februari 2019 droogjes op dat het oorspronkelijk de bedoeling was dat de nieuwe GECORO pas in januari 2020 zou starten. Maar door een collegebesluit en een overleg tussen de GECORO-voorzitter, de secretaris (een stadsambtenaar van de afdeling Projecten & Planning, AGP) en schepen voor ruimtelijke ordening Greet Geypen (Open VLD) is de samenstelling naar voor geschoven zodat de nieuwe GECORO in september 2019 start.

Er wordt vanuit de GECORO aangehaald dat het spijtig is dat de GECORO geen aanbevelingen meer kan doen naar de samenstelling van de nieuwe GECORO aangezien het op het college van 11 februari werd voorgelegd.

GECORO-verslag van 11 februari 2019

De nieuwe GECORO kreeg er met ‘wonen’ en ‘klimaat/energie’ trouwens twee nieuwe expertises bij. Daarmee telt de GECORO voortaan 11 deskundigen, naast de vertegenwoordigers uit de maatschappelijke geledingen. 6 van de 9 effectieve GECORO-deskundigen uit de voorbije legislatuur zijn er straks in september opnieuw bij als effectief lid.

Open gesprek

Nog in haar evaluatierapport vraagt de GECORO ook expliciet om feedback aan het beleid over de geformuleerde adviezen. Tijdens de GECORO-vergadering zelf blijkt dat zelden te gebeuren – volgens het rapport omdat schepen Geypen dan afwezig is. “Dit euvel wordt op dit ogenblik opgevangen door een regelmatig overleg tussen de bevoegde schepen en de voorzitter van de GECORO”, vergoelijkt het rapport. Al stelt de GECORO voor om die terugkoppeling bijvoorbeeld als een vast agendapunt op te nemen.

Bij belangrijke dossiers en rond bepaalde topics graag een open gesprek tussen de GECORO en het beleid.

Evaluatierapport GECORO 2013-2018

Of de schepen het als haar rol ziet om op de GECORO aanwezig te zijn, vroegen we haar daarom per e-mail. “Ik zetelde niet als ‘schepen’ in de Gecoro maar als waarnemer van de politieke fractie VLD-GROEN-M+”, reageert Greet Geypen. “Waarnemers mogen enkel het toelichtende gedeelte bijwonen en niet de effectieve bespreking. Het is in dit kader dat de afspraak gemaakt is met de voorzitter van de Gecoro om op regelmatige basis een overleg in te lassen tussen de schepen van ruimtelijke planning en de voorzitter van de Gecoro.”

Dat Greet Geypen, als waarnemer, uiterst zelden aanwezig was op een GECORO-vergadering blijft weliswaar een feit. Op basis van alle aanwezigheidslijsten waarover wij beschikken – dat zijn die sinds december 2016 tot en met februari 2019 – was dat geen enkele keer. (Daarin staat Geypen trouwens niet alleen: ook Catherine François, de waarnemer van het Vlaams Belang, was in diezelfde periode telkenmale afwezig, AGP)

Terugkoppeling met de bevoegde schepen gebeurt momenteel weinig of niet omdat deze afwezig is. Dit wordt als een gemis ervaren.

Evaluatierapport GECORO 2013-2018

Het is dan ook niet erg verwonderlijk dat het voor de GECORO, tijdens de voorbije werkingsperiode, niet altijd duidelijk was wat de impact was van haar adviezen en of die een impact hebben gehad op het ontwerp. Af te wachten valt of het nieuwe huishoudelijk reglement hier een mouw aan past.

De olifant in de kwaliteitskamer Op 1 januari 2018 kreeg de stad Mechelen er met de kwaliteitskamer een adviesraad bij. Deze kamer adviseert de stad over ‘beeldbepalende projecten’ in Mechelen – zoals het Komet-project bijvoorbeeld. Toch hebben de leden van de GECORO nog vragen over de afstemming met de Kwaliteitskamer. “Waar stopt de advisering van de GECORO en begint deze van de Kwaliteitskamer en vise versa?”, valt te lezen in het evaluatierapport van de GECORO, samen met de vraag om hier meer duidelijkheid over te scheppen. “Het lijkt aangewezen om de specifieke rol van de GECORO als adviesraad te plaatsen naast deze van de kwaliteitskamer die meer als labo de interactie met de ontwerper en opdrachtgever aangaat.” Of schepen Geypen de diagnose en het voorstel van de GECORO over de kwaliteitskamer volgt? En of zij eventuele bijsturingen plant, vroegen we haar. “Door het college is er enkel nog maar kennis genomen van het evaluatierapport. Er zijn echter nog geen concrete standpunten ingenomen”, reageert de schepen. “Er is beslist om eerst de bespreking van het huishoudelijk reglement af te wachten. Het nieuw huishoudelijk reglement zal bekeken worden met de nieuwe GECORO.”

De GECORO vraagt ook aan de gemeenteraad om de presentiegelden te verhogen. De voorzitter ontvangt nu 100 euro per zitting, deskundigen krijgen 50 euro en de maatschappelijke geledingen 25 euro.

Follow @asgaupaust