De winst van de crematorium-groep Pontes, waar onze stad één van de bestuurders is, schoot tijdens het eerste corona-jaar 2020 naar een ongeziene hoogte. “De winst van het boekjaar ligt 2,41 keer hoger dan vorig jaar en is de grootste winst die Pontes in haar geschiedenis registreerde”, valt te lezen in het jaarverslag. Toch lijken er wel wat wolken samen te pakken aan de financiële einder…

Foto: DALL-E

Cijfers kunnen kil en koel zijn. En da’s zeker zo als je naar de cijfers van Pontes kijkt voor het jaar 2020. In dat hevige eerste coronajaar cremeerden de drie crematoria van de intergemeentelijke vereniging 23,2% meer overledenen dan het jaar voordien.

“De stijging van de crematies is hoofdzakelijk toe te schrijven aan de Covid19-pandemie en aan de warme maand augustus”, valt te lezen in het jaarverslag 2020. Dat het bijzondere tijden waren, daar herinneren de auteurs van dat jaarverslag geregeld aan, zoals bij dit fragmentje over 16 april 2020: “De crisis bereikt zijn eerste piek en alle medewerkers helpen bij het uitvoeren van crematies. In deze periode wordt de klok rond gewerkt, ook op zaterdag. Nabestaanden die bij de crematie willen aanwezig zijn, moeten voortaan een afspraak maken om de planning beheersbaar te houden.” In totaal cremeerde Pontes dat jaar 2.258 overleden corona-patiënten.

De stijging van de crematies is hoofdzakelijk toe te schrijven aan de Covid19-pandemie en aan de warme maand augustus

Pontes jaarverslag 2020

Hoewel het aantal uitvaartmaaltijden in 2020 zakte – omwille van de corona maatregelen – met 66,1% tot 26.082 stuks compenseerde het aantal overlijdens de geringere inkomsten uit maaltijden en ook afscheidsplechtigheden ruimschoots. Die crematiepiek droeg mee bij tot een opmerkelijke winst: de hoogste ooit in de geschiedenis van Pontes.

Kredietwaardigheid

Toch lijken er zich stilletjesaan ook enkele wolken samen te pakken boven de kredietwaardigheid van de crematoriumgroep. Zo komen de toekomstige uitgaven voor de responsabiliseringsbijdragen (een percentage van het verschil tussen de te betalen pensioenlasten en de betaalde sociale bijdragen – je weet wel: ook onze Stad staat voor die uitdaging, red.), de toekomstige statutaire pensioenlasten (sinds 2007 neemt Pontes geen statutairen meer aan, waardoor de intercommunale vanaf 2044 alle netto pensioenuitgaven van de statutaire medewerkers volledig zelf moet dragen, red.) én de uitgaven voor personeelsleden in disponibiliteit wegens ambtsopheffing (omdat de intergemeentelijke vereniging in 2020 besliste een aantal diensten niet langer via eigen medewerkers te verzorgen maar via externe organisaties, red.) samen uit op ruim 15 miljoen euro.

Het Pontes-bestuur weigert al verschillende jaren op rij om dat miljoenenbedrag op één jaar ten laste te nemen. Een beslissing die niet helemaal naar de zin is van de bedrijfsrevisor, die telkens een voorbehoud formuleert in zijn jaarlijks verslag bij de jaarrekening van Pontes.

Wel neemt het bestuur deze miljoenen mee in haar meerjarenplanning als een kost van het overeenkomstige werkingsjaar. Maar, zo schrijft de intergemeentelijke vereniging in haar jaarrekening voor het jaar 2021: “Wanneer Pontes deze volledige kost van 15 miljoen euro als voorziening op één jaar ten laste zou nemen dan komt de financiële positie van onze organisatie in een heel ander daglicht te staan en kan dit onze kredietwaardigheid in het gedrang brengen.” En dat kan niet de bedoeling zijn, liet algemeen directeur Tom Wustenberghs duidelijk verstaan tijdens zijn toelichting van de jaarrekening in mei van dit jaar aan de raadsleden van alle aandeelhoudende gemeenten.

We willen onze kredietwaardigheid bij de banken natuurlijk ook niet in het gedrang brengen.

Algemeen directeur Tom Wustenberghs tijdens de informatievergadering in mei 2022

Kopzorgen

Met de hoge prijzen voor gas en elektriciteit, de indexering van de lonen en de hogere facturen van leveranciers heeft Pontes – op korte termijn – hoe dan ook wel wat financiële kopzorgen bij de impact op het komende resultaat. In 2021 hapten de nutsvoorzieningen bijna 250.000 euro uit het budget. In mei 2022 suggereerde algemeen directeur Wustenberghs dat de kost voor gas en elektriciteit dit jaar zou oplopen tot 750.000 euro. “Dat zal volgend jaar een minder prettige boodschap worden, maar wel een zeer voorspelbare boodschap.” In een recent interview in Het Laatste Nieuws zegt de man dat hij verwacht dat de energiefactuur in 2023 oploopt tot anderhalf miljoen euro en liet in één adem verstaan dat de prijs voor een crematie vanaf volgend jaar allicht verhoogt.

De intergemeentelijke vereniging Pontes gaat terug tot de oprichting van de intercommunale vereniging voor crematoriumbeheer in de provincie Antwerpen (IVCA) in het jaar 1978. Mechelen was toen één van de de stichtende leden, naast Antwerpen en Turnhout en destijds ook de Provincie Antwerpen. Vandaag telt Pontes 58 aandeelhoudende gemeenten en heeft de groep 3 crematoria: Antwerpen (°1983), Turnhout (°1992) en Lommel (°2018). Pontes is trouwens één van de weinige intergemeentelijke verenigingen – met Stad Mechelen in het bestuur – waar de voorzitter geen dubbel presentiegeld ontvangt. Stad Mechelen bezit 90 aandelen, goed voor een netto boekwaarde van 223.200 euro. Waarnemend burgemeester Alexander Vandersmissen zetelt namens onze stad in de raad van bestuur.